Zonneweides en landbouwvrijstelling.

Nieuws

Zonneweides en gebruik van landbouwgrond

Door de opkomst van zonneweides lijkt het dat veel van het landbouwareaal ‘beplant’ wordt met een nieuw soort gewas, namelijk zonnepanelen. Er worden veel reserverings- of optieovereenkomsten gesloten. Als het allemaal waarheid zou worden, dan worden verscheidene duizenden hectares volgebouwd met zonnepanelen.

Met dit nieuwe gebruik van de grond, dringt de vraag zich op wat het gevolg is voor de landbouwvrijstelling die wij kennen in de Wet op de Inkomstenbelasting.

Landbouwvrijstelling algemeen

De landbouwvrijstelling kent een lange geschiedenis maar staat nog steeds fier overeind in de Inkomstenbelasting. De landbouwvrijstelling stelt agrarische winst op gronden vrij als deze worden behaald bij bijvoorbeeld verkoop. Om van de landbouwvrijstelling gebruik te kunnen maken, moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan. In het kort zijn de voorwaarden:

1. Het moet gaan om grond die in eigendom is of een zakelijk recht op grond. Een voorbeeld van deze laatste is erfpacht of vruchtgebruik. Pacht van gronden deelt niet in de landbouwvrijstelling.
2. De eigenaar moet de grond gebruiken binnen een landbouwbedrijf. Het moet echt gaan om een onderneming, hobbyboeren delen niet in de landbouwvrijstelling.
3. De eigenaar moet de grond zelf gebruiken in zijn landbouwbedrijf. Verpachting aan derden leidt tot verlies van de landbouwvrijstelling, tenzij er sprake is van verpachting in verband met vruchtwisseling.
4. De grond moet nagenoeg geheel (=90% of meer) in het eigen landbouwbedrijf worden gebruikt voor agrarische doeleinden.
5. Alleen de winsten die ontstaan door externe oorzaken worden vrijgesteld. Dit zijn de winsten die ontstaan door de waardestijging. Als door eigen werkzaamheden een blijvende waardevermeerdering op de grond wordt gerealiseerd, valt dit niet onder de landbouwvrijstelling.
6. De winsten worden vrijgesteld tot aan de agrarische winst. Bij verkoop wordt gekeken naar de waarde die betaald wordt. Koopt een collega landbouwer de grond voor gebruik binnen zijn bedrijf, dan zal de winst vrijgesteld zijn. Wordt de grond verkocht aan een niet-landbouwer, dan geldt de landbouwvrijstelling tot aan de waarde die door een landbouwer betaald zou zijn. Dit noemen we de agrarische waarde of de WEVAB. Deze waarde wordt meestal vastgesteld via een taxatie.

Wanneer aan deze voorwaarden wordt voldaan, kan de landbouwvrijstelling worden toegepast.

Zonneweides en feitelijk gebruik

Als het gaat om zonneweides, zal vooral de vierde voorwaarde een probleem vormen. Wordt de grond met zonnepanelen nog wel voor 90% of meer in het landbouwbedrijf gebruikt?

In de meeste gevallen zal dit een probleem vormen. De grond is niet meer toegankelijk voor machines en vee, toch?

De ontwikkelingen is agrarische sector staan niet stil. Het eerste kleinvee loopt al onder de zonnepanelen. Er kan gedacht worden aan kippen in het kader van vrije uitloop, varkens, schapen en ook vleeskoeien. Verder wordt er ook onderzoek gedaan naar schaduwgewassen die onder zonnepanelen kunnen groeien.

Wat voor gevolgen heeft dit voor de landbouwvrijstelling? Voor de landbouwvrijstelling is het feitelijke gebruik van belang. Er hoeft dus niet gekeken te worden naar de opbrengst van de zonneweide versus het saldo per hectare van de gewassen of dieren. Strikt genomen dient 90% van het oppervlak landbouwmatig gebruikt te worden.

Voor 1 hectare zou het er dan op neer komen dat als het oppervlak van alle pootjes van de zonnepanelen plus eventuele andere installaties minder dan 1.000 m2 in beslag nemen en de rest landbouwmatig in gebruik is, dat dan de landbouwvrijstelling van toepassing blijft.

De landbouwvrijstelling is van toepassing en dan…

Doordat de landbouwvrijstelling van toepassing blijft, zal de agrarische waardeontwikkeling onbelast blijven gedurende de periode dat de zonneweide op de grond aanwezig is. Maar daarmee is niet per definitie alle winst op de grond onbelast. Als de waarde van de grond namelijk hoger is dan de agrarische waarde, dan geldt de natuurlijk nog wel dat het meerdere belast is bij realisatie.

Mogelijkheden?

Waarschijnlijk zal voor de meeste zonneweides de landbouwvrijstelling niet langer meer van toepassing zijn, puur en alleen omdat er geen landbouwmatig gebruik meer mogelijk is. Het is echter niet uitgesloten maar het zal zich voordoen in de uitzonderingen.

Het is de overweging waard om in overleg met de exploitant van de zonneweide zo in te richten dat de zonneweide ingericht wordt voor agrarisch gebruik.  Door bijvoorbeeld zonnepanelen op 2 meter hoogte te plaatsen, maakt het houden van dieren onder de zonnepanelen mogelijk.

Conclusie

Bij de ontwikkeling van een zonneweide komt de landbouwvrijstelling in gevaar, maar agrarisch gebruik gecombineerd met zonnepanelen is zeker niet uitgesloten. Het is dan mogelijk om toch de landbouwvrijstelling voor de agrarische waardeontwikkeling te behouden.

Zie ook het item van EénVandaag over landbouw gecombineerd met zonnepanelen.